مصاحبه نشریه‌های ارومیه با جناب آقای مهندس ایرج وحیدافشار به عنوان کارآفرین نمونه

خودتان را به عنوان یکی از نهال‌کاران نمونه و باسابقه استان معرفی کرده و بگویید چند سال است که در زمینه پرورش نهال فعالیت می‌نمایید؟ایرج-وحیدافشار، متولد 1339 دارای مدرک فوق لیسانس مدیریت عالی اجرایی (MBA) و دانشجوی دکتری مدیریت، بیش از 50 سال است به نهال‌کاری مشغول هستم. از هفت سالگی در نهالستان در کنار پدرم که دبیر بازنشسته بودند و علاقه وافری به بهبود کیفی محصولات کشاورزی و تولید نهال داشتند، فعالیت دارم و اکنون به همراه فرزندانم (توماج - برهان حقیق - صفا سردار- محمد - مولانا) روز به روز در جهت رونق این صنعت تلاش می‌نماییم.

نهالستان شما تا به حال چه مقام‌هایی را در سطح کشور و استان حائز گردیده است؟ نهالستان وحیدافشار چهاربار به عنوان نهالستان نمونه کشوری و منطقه و دوازده‌بار به عنوان نهالستان نمونه استان برگزیده شده و لوح تقدیر و سپاس از وزیر محترم و استانداران و فرمانداران محترم وقت دریافت نموده است و یکبار هم مقام دوم پرورش گلابی درکشور را به‌دست آورده است.

در مورد کیفیت و کمیت نحوه پرورش نهال توضیح دهید؟ سعی بر این است که با مطالعه و بررسی و به روز بودن، نهال معتمد با پایه‌ای مطمئن و پیوندکی مرغوب از باغ مادر (در هر کجای میهن اسلامی) باشد تهیه و پرورش داده و به کشاورزان زحمتکش عرضه شود چرا که آنها عین مراجعه بیمار به پزشک به ما اعتماد می‌کنند. و ما باید به عنوان نماینده متخصص آنها نهالی با پایه‌ی مطمئن که سازگار با زمین آنها باشد و گونه پیشرفته انواع میوه را ارائه نماییم.

چه پژوهش و تحقیقی در زمینه پرورش نهال داشته‌اید؟ عرض کردم ما به عنوان نماینده کشاورزان عزیز وظیفه داریم تحقیق کرده و پیگیری بکنیم تا در هر کجای کشورمان حتی کشورهای همسایه و جهان گونه‌ای از میوه‌های پیشرفته نسل جدید که با خاک و آب و هوای ما سازگار باشد، تهیه کرده و بلافاصله با مجوز اداره محترم جهاد و پس از طی مراحل قرنطینه تکثیر کرده و در اختیار کشاورزان قرار دهیم و همچنین روی پایه‌های بومی و جنگلی منطقه تحقیق و بررسی نمودیم و مقاوم‌ترین پایه‌ها را در زمینه هسته‌داران (آلوچه جنگلی) در زمینه دانه‌داران (سیب بومی و سیب جنگلی و یک نوع گلابی جنگلی) را به عنوان پایه‌های مقاوم که در طبیعت آذربایجان و در مقابل آفت‌های متفاوت و معمول، مقاوم و ماندگار بوده و دارای عمر طولانی می‌باشند انتخاب نموده‌ایم و اکنون روی پایه‌های رویشی تولیدی موسسات و پایه‌های جی‌اف (هسته‌داران) و انواع پایه مالینک (دانه‌داران) تا تولید انجام پذیرد. و نهال کار باید برای هر نسل از مشتری در زمان خود بهترین نهال را ارائه نماید. (اما برای پژوهش امکانات کافی نیست)

چه نوع نهال‌هایی را و به چه مقدار پرورش می‌دهید؟ در این نهالستان انواع نهال‌های مثمر (درختان میوه) - غیرمثمر (تزئینی) – صنعتی (صنوبر و...) را پرورش داده و هر سال بیش از 500 هزار اصله نهال مثمر و غیرمثمر شناسه‌دار با بهترین کیفیت جهانی تولید و خدمت هموطنان عزیز ارائه می‌گردد.

ممکن است مراحل پرورش نهال را توضیح دهید که چند سال طول می‌کشد تا آماده فروش گردد؟ سه سال طول می‌کشد، بدین ترتیب که سال اول زمین شخم خورده و آماده کاشت گردیده و بذر یا نرک در آن کاشته می‌شود و سپس سال دوم در اوایل شهریور ماه پیوند خوابیده زده می‌شود (آرپا بیچینی) و در فروردین ماه سال سوم سربرداری شده و از آذرماه قابل ارائه می‌گردد.

شما در تولید توت‌فرنگی و بوته توت‌فرنگی شاخص هستید، لطفا توضیح دهید؟ بوته توت سیلوای کالیفرنیا از محصولاتی است که در این نهالستان تکثیر و تولید می‌شود که گونه ای بسیار درآمدزا برای پرورش دهندگان توت‌فرنگی گلخانه‌ای می‌باشدکه کشور همسایه ترکیه توانسته است با پرورش توت‌فرنگی سیلوا به روش گلخانه‌ای و هیدروپونیک که محصولی بسیار صنعتی و پربار است بازار جهانی توت‌فرنگی را در چهار فصل سال تصاحب نماید.

کاشت نهال در کدام فصل یا ما‌ه‌ها انجام می‌گیرد؟ فصل کاشت نهال از شروع خزان در فصل پاییز شروع و تا یخبندان زمین ادامه داشته و همچنین از اواخر بهمن‌ماه و اول اسفند شروع و تا نیمه اول خردادماه ادامه دارد اما این زمان برای نهال ریشه‌برهنه می‌باشدکه امروز با پرورش نهال در گلدان و قرار دادن نهال در سردخانه (بین دمای 3-0) فصل کاشت نهال در تمام فصول سال ادامه خواهد داشت. اما صنعت نگهداری نهال در کیسه پلاستیکی (نهال در گلدان) و سردخانه نیاز به فرهنگ‌سازی و مساعدت اداره محترم جهاد را می‌طلبد که می‌تواند قدمی بسیار بزرگ در جهت رشد این صنعت داشته و امکان کاشت را در تمام طول سال فراهم نماید.

اکنون بازار کدام یک از نهال‌ها از لحاظ فروش داغ است؟· انواع هسته‌داران (انواع شلیل، هلو و آلو)· انواع دانه‌داران (انواع سیب، گلابی و به)· انواع دانه‌ریز (انواع تاک کشمشی، سفید، قرمز و الوان)· انواع کاج و سرو، رز و گلهای فصلی، دارای فروش خوبی هستند.

کدام گونه از نهال‌های شما جایگاه ویژه‌ای دارد؟همه گونه‌ها پیش من عزیزند و با رشد تک‌تک آنها که همچون فرزند برای من هستند لذت برده و عشق می‌ورزم و با مشاهده رشد و شکوفایی تک‌تک آنها عظمت الهی را به عیان می‌شود دید چرا که ما کاره‌ای نیستیم غیر از وسیله‌ای بسیار جزئی که هر چه هست عظمت الهی است. در سوره واقعه آیات63-64-74 می‌فرماید (آنچه می‌کارید آیا شما می‌رویانید آن را یا مائیم رویانندگان، پس تسبیح‌گوی پروردگار بزرگ باشید). وقتی کشاورزان زحمتکش و با عزت از بنده خدا وحیدافشار به واسطه نهال خوب قدردانی و تشکر می‌کنند من شرمنده می‌شوم چرا که هر چه هست قدرت آفریدگار است و ما هیچ کاره‌ایم.

از پیشکسوتان پیوندزن استان چند نفر نام ببرید؟ از پیشکسوتان پیوند‌زنی استان که سالیان متمادی است با انگشتان هنرمند خود نهال‌ها را بارور نموده و بهبود بخشیده‌اند می‌توان خانواده محترم بابایی و آقای عسگر بابایی، آقای اسماعیل بابایی، و آقای پرویز احمدی‌آذر و خانواده محترم عظیمی و آقای یحیی اعظمی نوا، خانواده محترم جوادی و خانواده محترم موفقی را نام برد که حق بزرگی بر گردن صنعت نهال استان را دارا می‌باشد.

از پیشکسوتان نهال‌کار استان چند نفر نام ببرید؟از پیشکسوتان نهال کار مرحوم محمدعلی وحیدافشار - آقای اسکندر حاجی حسینلو – مرحوم آقای آزاد سرهادیان – آقای علیرضا حاجی حسینلو – آقای صوفی – آقای مهندس صمدی – آقای مهندس ذوالفقاریان - آقای قدرت عظیمی را می‌توان نام برد که در بهبود کیفی میوه و درآمد کشاورزان استان نقش بس، بسزایی را داشته‌اند.

فعالیت‌های جانبی شما در این زمینه چه می‌باشد؟مشاوره و اجرای باغ‌های نوین با سوددهی بالا و سریع، طراحی و اجرای چمن‌کاری و گل‌کاری محوطه‌های آموزشی، اداری، ورزشی، صنعتی، رفاهی، ویلائی و تفریحی.

جنابعالی به عنوان یک نهال کار با سابقه و با تجربه ممتاز چه توصیه‌هایی به کشاورزان عزیز در مورد نحوه تهیه نهال و کاشت نهال دارید؟ از نهالستانی خرید کنند که محلی ثابت و دارای مجوز و سابقه و متعهد باشد، که یک فاکتور بسیار تعیین کننده بوده و به روز بودن نهالستان و شناسنامه‌دار بودن نهال دقت نمایند و فریب نهال ارزان و دست فروش (نهالی که ماه‌ها در دپو) مانده است نهالی که نوع پیوند مجهول است، پایه ناخوانا و نامتجانس است که بعد از سه یا چهار سال جنس آن معلوم می‌شود و عمر و سرمایه کشاورز به هرز و هدر می‌رود، دقت بکنند.

بعد از تهیه نهال برای کاشت آن چه راهنمایی می‌کنید؟(نحوه کاشت علمی انواع نهال به صورت کامل با شکل در این لینک آورده شده است)

بعد از اینکه نهال خود را از نهالستان ثابت و دارای سابقه و تعهد خرید کردند، دقت نمایند:

1- در موقع خرید به نوع نهال و کیفیت آن دقت نمایند (جنس پایه + نوع پیوندک 1 باشد) نام نهال را صحیح بیان کند.

2- پس از خرید و تهیه، ریشه‌های نهال را در یک گونی یا پارچه یا کیسه نایلونی مرطوب قرار داده تا از خشک شدن ریشه‌های مویین جداً پیشگیری گردد.

3- در موقع حمل نهال خریداری شده تلاش گردد در معرض باد یا هوای تند قرار نگیرد.

4- پس از حمل و رسیدن به مقصد بلافاصله اقدام به غرس کنند.

5- قبل از کاشت سر ریشه‌های اصلی نهال را هرس نموده و بعد از کاشت از ارتفاع 70-50 سانتی متری بالای محل پیوند هرس اولیه نمایند.

6- چاله و محل کاشت نهال را حداقل به قطر و به عمق 50 سانتی متر با بیل دستی یا مته مکانیکی کنده و سپس نهال را در وسط چاله قرار داده وخاک نرم و الک‌کرده زراعی (سطح‌الارض) را با مقداری کود دامی پوسیده مخلوط کرده و اطراف ریشه‌های نهال بریزید. سپس نهال را مختصراً و آرام تکان دهند تا خاک‌های اطراف ریشه‌ها جابه‌جا گردد و با مختصر فشار پنجه پا در حالیکه خود با یک دست نهال را گرفته موجب چسبیدن خاک‌های نرم ریخته شده دور نهال به ریشه‌ها شوند تا نهال در محل کشت محکمتر گشته و در مقابل باد تکان نخورد.

7- دقت نمایید نهال خریداری شده شما تا در هر کجا که در خاک بوده به همان اندازه در خاک قرار بگیرد و سعی شود حتما محل پیوندک 3 تا 4 سانتی متر در بیرون از خاک بماند.

8- پیوند باید رو به باد قرار بگیرد و در نقاط بادخیز استفاده از قیم برای نگهداری در سال‌های اولیه توصیه می‌گردد.

9- پس از کاشت نهال حتما در همان روز آبیاری فرمایند و پس از 5 روز مجدداً خاک نرم به اطراف نهال ریخته و با پنجه پا نهال را محکم نموده سپس آبیاری دوم را انجام دهند.

10- تا دو سال پس از کاشت نهال از دادن کود شیمیایی جداً خودداری فرمایند.11- جایگزین کردن کودهای ورمی کمپوست بجای کود شیمیایی بسیار توصیه می‌گردد و در کوتاه مدت هم نتایج بسیار عالی گرفته شده است. (در رشد درخت و میزان باردهی و کیفیت باردهی)

نحوه کاشت نهال ریشه‌لخت

در مورد محصول ویژه نهالستان توضیح دهید: محصول ویژه گلابی افشار می‌باشد که به نام ما در سطح کشور مشهور گردیده است.

1- میوه‌ای است قالب درشت، چگالی بالا (وزن حجمی بالا)، خوش رنگ فوق‌العاده بادوام در حمل و نقل و صادرات.

2- پربار 250 الی 400 کیلوگرم در سال برای یک درخت بالغ.

3- هر سال بار، یعنی کاهش دوره محصول ندارد.

4- فوق‌العاده مقاوم در برابر سرمازد‌گی به طوریکه در طول 40 سال اخیر که بومی ارومیه شده است در هیچ سالی سرمازدگی مشاهده نشده است.

5- در برابر آفت‌های رایج استان مانند آتشک، پسیل، عسلک، شانکر مقاومت دارد و اثری مشاهده نشده است.

6- تلورانس برداشت یک ماه (15 شهریور تا 15 مهر)

7- قابلیت کاشت: 4×48- میوه آن دارای خواص درمانی و دارویی، ضد دیابت، پایین آورنده فشارخون، ضربان قلب و چربی خون می‌باشد.

گلابی افشار

محصول ویژه دیگر نازملح افشار می‌باشد که بافتی همچون گلابی دارد.1- بسیار ترد و شیرین 2- نهالی بسیار پربازده و زودبارده3- شکل کروی 4- مقاوم در برابر سرما 5- ماندگاری بسیار بالا

و اما حرف آخر: در خاتمه قدردانی و تشکر می‌کنم از همکاری و زحمات مدیر کل محترم جهاد کشاورزی استان جناب آقای دکتر کرامتی و مسئول کمیته نهال استان جناب آقای دکتر رضایی که دوشادوش نهال‌کاران فعالیت نموده و حق بزرگی بر گردن نهال‌کاران استان دارند و آقای دکتر ناصری (مدیر گروه محترم باغبانی دانشگاه ارومیه) و جناب آقای مهندس کلیجی (مسئول محترم باغبانی استان) و جناب آقای مهندس جعفرلو و جناب آقای مهندس علی اکبری مسئول محترم کمیته نهال ارومیه و مخصوصا جناب آقای مهندس پاشاپور که یار و مددکار نهال‌کاران می باشند.